Τέχνη στην Αθήνα σε εποχή κρίσης

[fineas]

Παραστάσεις, συναυλίες, προβολές, διαλέξεις με πολύ χαμηλό ή καθόλου αντίτιμο προσφέρονται σε συγκεκριμένες ημέρες ή ώρες

Μουσεία με δωρεάν είσοδο, παραστάσεις σε θέατρα με κλειστά ταμεία, προβολές χωρίς εισιτήριο. Και μια ολοένα μεγαλύτερη δεξαμενή θεαμάτων που προσφέρονται με μειωμένο κόστος. Σταδιακά, η Αθήνα, μια πόλη διαβόητη για τις ακριβές και υπερτιμολογημένες υπηρεσίες της, σαν να γίνεται λίγο πιο φιλική με τους δικούς της ανθρώπους: τους φοιτητές, τους χιλιάδες νέους και εργαζόμενους που ζουν την κρίση πριν από την κρίση.

Δεν είναι φυσικά ο πρώτος χειμώνας που στην Αθήνα έχουμε δωρεάν πρόσβαση σε μουσεία. Το καινούργιο είναι οι παραστάσεις, οι συναυλίες, ένα νέο φαινόμενο που σχετίζεται και με τα μπαρ - κολλεκτίβες στο κέντρο της πρωτεύουσας. Χώροι που εκτός από ποτό και δυνατή μουσική, φιλοξενούν σειρά εναλλακτικών παραγωγών, συνήθως με πολύ χαμηλό αντίτιμο ή και καθόλου αντίτιμο, αν έχεις πληρώσει το ποτό σου. Μια άλλη διαφορά σε σχέση με το όχι πολύ μακρινό παρελθόν έχει καθαρά ποιοτικά χαρακτηριστικά. Το «δωρεάν» έχει ταυτιστεί με χαμηλής ποιότητας θεάματα, όταν η έλλειψη εισιτηρίου γίνεται το μοναδικό «δόλωμα» για να προσελκυθεί «πελατεία». Σήμερα το τοπίο εμφανίζεται εντελώς διαφορετικό, μια ζωντανή απόδειξη ότι η αθηναϊκή αγορά του πολιτισμού έχει κάνει σημαντικά βήματα ωρίμανσης. Η επιλογή ή, καλύτερα, η δυνατότητα να προσφέρεις μια παραγωγή σου χωρίς εισιτήριο, για συγκεκριμένες ημέρες, δείχνει αυτοπεποίθηση και κοινωνική συνείδηση. Ενα πιο καχύποπτο μυαλό θα μπορούσε να εντάξει παρόμοιες πρωτοβουλίες σε προωθημένες τακτικές μάρκετινγκ αλλά ακόμα και έτσι να είναι, δεν πρόκειται να διαμαρτυρηθούμε.

Στο μουσείο χωρίς εισιτήριο
Πολλά από τα κρατικά μουσεία ανοίγουν τις πόρτες τους στο κοινό την Κυριακή, δίνοντας μια ανεκτίμητη ευκαιρία πρόσβασης, χωρίς εισιτήριο.

- Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο. Μια κυριακάτικη βόλτα στο Αρχαιολογικό Μουσείο, μόνος ή με όλη την οικογένεια, ξυπνάει μνήμες από τα θρανία, όταν η γεωμετρική εποχή σήμαινε κάτι παραπάνω από ορθές γωνίες, και όταν οι διαφορετικές ονομασίες των αγγείων δεν έμοιαζαν εξωγήινοι όροι της καθαρεύουσας. Αν έχετε παιδιά, ακόμα καλύτερα: πιθανότατα να δεχτείτε και μια δωρεάν ξενάγηση από κάποιον που τα έχει πιο φρέσκα, και διψάει για τον θαυμασμό σας. Και το καλύτερο; Η επίσκεψη μπορεί να επαναληφθεί πολλές Κυριακές, αφού τα εκθέματα είναι ατελείωτα... Την ίδια μέρα, ελεύθερη είσοδο προσφέρουν και άλλα κρατικά μουσεία, όπως το Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο στη Βασιλίσσης Σοφίας, καθώς και το Εθνικό Ιστορικό και το Νομισματικό.

- Ακρόπολη. Και επειδή ο χειμώνας αργεί να μπει παρ' όλα τα χριστουγεννιάτικα στολίδια, δεν πρέπει να ξεχνάμε και τη βόλτα στην ύπαιθρο. Τι καλύτερο από έναν περίπατο στην Ακρόπολη, άνευ της οχλοβοής των ενθουσιασμένων τουριστών και του καυτού ήλιου; Από 1η Νοεμβρίου έως 31 Μαρτίου, και εφόσον ο Ιερός Βράχος δεν πλήττεται από τις απεργίες, οι Κυριακές προσφέρονται για δωρεάν βόλτα, ενώ τον υπόλοιπο χρόνο, η πρώτη Κυριακή κάθε μήνα πλην του Ιουλίου, του Αυγούστου και του Σεπτεμβρίου, είναι και αυτή ανοιχτή για το κοινό.

- Μουσείο Μπενάκη. Η Πέμπτη είναι η μέρα για ένα διαφορετικό «ταξίδι», στην πιο πρόσφατη ιστορία της Ελλάδας. Τις Πέμπτες, το παλιό κτίριο του Μουσείου Μπενάκη στην Κουμπάρη στο Κολωνάκι, ανοίγει τις πόρτες στις μόνιμες συλλογές του, που δεν είναι λίγες. Η βόλτα ξεκινά από κάτω προς τα πάνω και ενδέχεται να καταλήξει στο καφέ του τελευταίου ορόφου, όπου η πορτοκαλάδα μπορεί να μην είναι δωρεάν αλλά είναι σίγουρα μια καλή ανταμοιβή για μια πλούσια και διδακτική αναρρίχηση ανά τους αιώνες.

- Τα μικρότερα. Οσο για την Τετάρτη, είναι η μέρα των μικρότερων μουσείων, με ελεύθερη είσοδο στο Μουσείο Ισλαμικής Τέχνης στον Κεραμεικό, και το Μουσείο Κοσμήματος Ηλία Λαλαούνη κάτω από την Ακρόπολη. Πιο εστιασμένες συλλογές, για ένα διάλειμμα ίσως από τη δουλειά, αν βολεύει.

- Ελεύθερα κάθε μέρα. Υπάρχουν βέβαια και τα μουσεία που προσφέρουν ελεύθερη είσοδο κάθε μέρα, όπως το Επιγραφικό, το Πολεμικό, το Μουσείο της Ιστορίας Πανεπιστημίου Αθηνών, το Ιστορικό Αρχείο Εθνικής Τραπέζης, το Διεθνές Ολυμπιακό Μουσείο Κεραμικής Γλυπτικής, το Μουσείο Ελληνικών Λαϊκών Οργάνων και το Εργαστήριο και Μουσείο Θεάτρου Σκιών. Οσο για τα παιδιά, είναι ακόμα πιο ευπρόσδεκτα, αφού απολαμβάνουν συνήθως μειωμένη ή ελεύθερη είσοδο στα περισσότερα μουσεία, συμπεριλαμβανομένων του Μουσείου Ελληνικής Παιδικής Τέχνης και του Παιδικού Μουσείου στην Πλάκα.

Διαλέξεις με προτεραιότητα
Στο Μέγαρο Μουσικής, το μόνο που θα έπρεπε να μας αγχώνει είναι το δελτίο προτεραιότητας. Μία ώρα πριν από την προγραμματισμένη έναρξη των ομιλιών που διοργανώνονται κάθε χρόνο στο πλαίσιο των εκδηλώσεων του Megaron Plus, και ανάλογα με τη δημοφιλία του ομιλητή, το κοινό μπορεί να προμηθεύεται δελτία προτεραιότητας κατά την είσοδό του στο Μέγαρο. Η αναμονή αξίζει αφού οι ομιλητές είναι σχεδόν πάντα σημαντικές, διεθνείς προσωπικότητες του πολιτισμού, της πολιτικής και της επιστήμης. Από το Μέγαρο φέτος έχουν ήδη περάσει η Σεγκολέν Ρουαγιάλ, ο Ντομινίκ ντε Βιλπέν, ο Στίβεν Χολ και ο Σαλβατόρε Σέτις, ενώ τον Ιανουάριο ανακοινώνεται και το πρόγραμμα για το 2009.

Θέατρο και μουσική
- Ο τίτλος της παράστασης της Μαρίας Καβανάκη και του Χρήστου Παυλή στο Trova Music Cafe (Αθηνάς και Βλαχάβα, Μοναστηράκι, τηλ. 6936-80.82.80) τα λέει όλα: «Power of G620 + ένσημο... Η γενιά των 700 ευρώ». Κάθε Δευτέρα βράδυ, η είσοδος στη μουσική παράσταση, εμπλουτισμένη με κωμικά θεατρικά στοιχεία, είναι ελεύθερη, με χαμηλή τιμή κατανάλωσης ποτών «ώστε να είναι ένα πραγματικά προσιτό θέαμα για το κοινό στο οποίο απευθύνεται».

- Αν περάσατε ποτέ έξω από το Half Note Jazz Club (Τριβωνιανού 17, Μετς, τηλ. 210-92.13.310) θα έχετε προσέξει τις ουρές τα βράδια της Δευτέρας. Είναι η ημέρα των μειωμένων τιμών για τις παραστάσεις του σημαντικότερου τζαζ club της Αθήνας.

- Εναλλακτικά, κάθε Δευτέρα βράδυ και Κυριακή μεσημέρι, το Θέατρο «Σχεδία» (Βουτάδων 34, Γκάζι, τηλ. 210-34.77.448) και ο σκηνοθέτης Βασίλης Κανελλόπουλος παρουσιάζουν το έργο «Αρτούρο Ούι» του Μπέρτολτ Μπρεχτ, χωρίς να κόψουν εισιτήριο, και αυτό, έως 19 Ιανουαρίου...

- Επίσης ο Πολιτιστικός Οργανισμός του Δήμου Αθηναίων προσφέρει πλούσιο μουσικό και θεατρικό πρόγραμμα στον Πολυχώρο του Νέου Κόσμου (Τιμοκρέοντος 6Α-Αγ. Σώστης, τηλ. 210-93.44.131).

- Γι' αυτούς που εκτιμούν τις εκπλήξεις, υπάρχουν και οι έκτακτες προσθήκες όπως η παράσταση «Domestic Animals» της Ομάδας Ζήτα που παρουσιάζεται έως και σήμερα το βράδυ στο Studio Κρατήρας στον Κεραμεικό (Αγίου Ορους 5, Κεραμεικός, τηλ. 6944.45.71.71).

Καλά κρυμμένες προβολές
Τα καταστήματα Fnac και Public έχουν ένα πλούσιο πρόγραμμα κάθε μήνα, όπου εκτός από βιβλιοπαρουσιάσεις, εργαστήρια, συζητήσεις και συναυλίες, διοργανώνουν και αφιερώματα στον κινηματογράφο. Υπάρχουν όμως και καλύτερα κρυμμένες προβολές, πάντα άνευ πληρωμής...

- Εφόσον ηρεμήσουν τα πνεύματα στο κέντρο της Αθήνας, το Πολιτιστικό Κέντρο της Ενωσης Τεχνικών Ελληνικού Κινηματογράφου και Τηλεόρασης Οπτικοακουστικού Τομέα (Βαλτετσίου 25, Εξάρχεια, τηλ. 210-36.15.675) προσφέρεται για δωρεάν βραδιές σινεμά. Τα Δευτερότριτα του Δεκεμβρίου, το αμφιθέατρο του κέντρου παρουσιάζει ένα αφιέρωμα στα γουέστερν και τα μιούζικαλ – αύριο προβάλλεται «Το δειλινό της μεγάλης σφαγής» ενώ μεθαύριο, η ταινία «Meet me in St. Louis». Στο ίδιο κτίριο στεγάζεται και μια βιβλιοθήκη με 5.500 τίτλους βιβλίων και 6.000 τεύχη κινηματογραφικών περιοδικών σε διάφορες γλώσσες, καθώς και μια ταινιοθήκη με πάνω από 2.000 ελληνικές και ξένες ταινίες. Η πρόσβαση είναι ελεύθερη για το κοινό τις καθημερινές, από τις 2 μ.μ. έως τις 10 μ.μ.

- Τις Τρίτες προτιμά και το ΙΕΚ Δομή (Μαυροκορδάτου 1-3, τηλ. 210-38.24.411), του οποίου το αμφιθέατρο φιλοξενεί ταινίες Ελλήνων κινηματογραφιστών, καθώς και συζητήσεις με τους σκηνοθέτες. Μεθαύριο προβάλλεται η ταινία «Κι αν φύγω θα ξανάρθω» της Δώρας Μασκλαβάνου, ενώ τον Ιανουάριο ακολουθούν οι ταινίες «Θα το μετανιώσεις» της Κατερίνας Ευαγγελάκου και «Αγρύπνια» του Νίκου Γραμματικού.

- Η Ελληνοαμερικανική Ενωση (Μασσαλίας 22, Κολωνάκι) είναι άλλος ένας προορισμός, όπου εκτός από τις διαλέξεις και τις παρουσιάσεις πραγματοποιούνται και προβολές, όπως το αυριανό αφιέρωμα με ταινίες του Σχεδίου Μάρσαλ.

Χριστουγεννιάτικο δώρο
Εκτός των εποχικών στολιδιών, καλαίσθητων ή μη, ο Δήμος σας ενδέχεται να έχει οργανώσει και κάποιες εορταστικές εκδηλώσεις. Μην τις υποτιμάτε.

- Στη Δημοτική Αγορά της Κυψέλης, για παράδειγμα, από τις αρχές Δεκεμβρίου, οι λογοτεχνικές βραδιές και οι παρουσιάσεις βιβλίων εναλλάσσονται με παραστάσεις χορού από την ομάδα Athens Swing Cats.

- Και λίγο πιο κοντά στη θάλασσα, το τραμ οδηγεί στη «Μαρίνα των Θαυμάτων»... Δεν πρόκειται για κάποιον χαρακτήρα παραμυθιού αλλά για τη Μαρίνα του Φλοίσβου, που μεταμορφώνεται για τις γιορτές, προσφέροντας ολοήμερες εκδηλώσεις για μικρούς και μεγάλους: εικαστικά εργαστήρια για χριστουγεννιάτικα στολίδια και κάρτες, αφήγηση παραμυθιών, μαγικά τρικ, χριστουγεννιάτικες παραστάσεις θεάτρου και μαριονέτας, ακόμα και χόκεϊ επί πάγου! Θαύματα, έως και την Τρίτη των Φώτων.

- Και ας μην ξεχνάμε τα Χριστουγεννιάτικα Μπαζάρ: δεν είναι δύσκολο να τα εντοπίσουμε και με ένα μικρό κόστος μπορούμε να φροντίσουμε για τα φετινά δώρα μας, βοηθώντας ανθρώπους και φορείς σε ανάγκη.

Των Νελλης Αμπραβανελ, Δημητρη Ρηγοπουλου
kathimerini.gr