Ανησυχητική η διεύρυνση κοινωνικών ανισοτήτων

[Astrolabos]

Είναι γεγονός ότι ζούμε σε ένα σύστημα ελεύθερης αγοράς και καπιταλισμού. Ο καπιταλισμός, σύμφωνα με την wikipedia θεωρείται ως ένα οικονομικό σύστημα στο οποίο τα μέσα παραγωγής κατέχονται κυρίως από ιδιώτες, και το κεφάλαιο επενδύεται στην παραγωγή, στην κατανομή, στο εμπόριο και σε υπηρεσίες, για κέρδος σε ανταγωνιστική ελεύθερη αγορά.

Αποτελεί τον οικονομικό πυρήνα του φιλελευθερισμού. Σύμφωνα με αυτό, θα μπορούσαμε κάλλιστα να θεωρήσουμε ότι ο καπιταλισμός είναι ένα σύστημα το οποίο δίνει δυνατότητες ανέλιξης σε όποιον έχει όρεξη για δουλεία και λειτουργεί σαν μια κοινωνική εξελικτική θεωρεία όπου διαχωρίζει με τις πρακτικές του την ήρα από το στάχυ.

Τα πράγματα δεν είναι όμως έτσι. Η σημερινή κοινωνία έχει ασπασθεί τον φιλελευθερισμό, ένα σύνολο ιδεών που θέτει ως κύριο στόχο τη θρησκευτική, πολιτική ή οικονομική ελευθερία του ατόμου. Με μείωση του κρατισμού, περιορισμό των παρεμβάσεων του κράτους στην οικονομία και απελευθέρωση της ιδιωτικής πρωτοβουλίας από την γραφειοκρατία, έχει δημιουργηθεί μια ανεξέλεγκτη αγορά η οποία στην ουσία μας έχει οδηγήσει σε μια μορφή άγριου καπιταλισμού. Οι λίγοι προσπαθούν να ελέγξουν τους πολλούς, ο πλουτισμός συγκεντρώνεται σε λίγους και επαληθεύεται η φράση – κλισέ “οι φτωχοί γίνονται φτωχότεροι και οι πλούσιοι γίνονται πλουσιότεροι.”

Σύμφωνα με στοιχεία που έδωσε ο Κώστας Καλλίτσης στην κυριακάτικη έκδοση της “Καθημερινής”, το 1980 οι «έχοντες και κατέχοντες» του πλανήτη (φυσικά και νομικά πρόσωπα) είχαν σωρεύσει και είχαν τοποθετήσει σε καταθέσεις, κρατικά ή εταιρικά ομόλογα, μετοχές και παράγωγα προϊόντα (όπως λέμε, για παράδειγμα, «δομημένα»...) κεφάλαια ίσα με το 109% του ετήσιου ακαθάριστου προϊόντος (ΑΕΠ) ολόκληρου του κόσμου. Το 1995, αυτές οι τοποθετήσεις αυξήθηκαν στο 218% του παγκόσμιου ΑΕΠ, το 2000 σκαρφάλωσαν στο 292% και το 2005 εκτοξεύτηκαν στο 316% της ακαθάριστης παραγωγής ολόκληρου του πλανήτη, φθάνοντας (σε απόλυτο μέγεθος) τα 140 τρισεκατομμύρια ευρώ!

Από την άλλη, όσον αφορά τους εργαζόμενους, την τελευταία 30ετία, σύμφωνα με έκθεση του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης, η οποία δημοσιοποιήθηκε την περασμένη Τρίτη, το μερίδιο των μισθών στο ακαθάριστο εγχώριο προϊόν έχει μειωθεί κατά 25 ποσοστιαίες μονάδες στην Ιαπωνία, κατά 7 ποσοστιαίες μονάδες στις ΗΠΑ και κατά 13 ποσοστιαίες μονάδες στις 15 πλουσιότερες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης - της Ελλάδας συμπεριλαμβανομένης.

Άρα μπορούμε να πούμε ότι υπάρχει διεύρυνση της κοινωνικής ανισότητας η οποία όμως δεν μπορεί να εξηγηθεί στα πλαίσια του ορισμού του καπιταλισμού ή του φιλελευθερισμού και όπως πολύ ωραία συμπεραίνει και ο κ. Καλλίτσης, “κάπου εδώ θα μπορούσε να αναζητηθεί η εξήγηση, γιατί οι 8 στους 10 συμπολίτες μας χαρακτηρίζουν κακή έως πολύ κακή την οικονομική κατάσταση της χώρας.”